بررسی امكان کاربرد سیستم هزينه يابی بر مبنای فعالیت (ABC) در صنعت تراکتور سازی
حسابداري بهاي تمام شده داراي پيشينه اي بيش از سه قرن است، اما عصر حسابداري بهاي تمام شده به شكل مدون در سال 1885 آغاز شد.
در آستانه قرن بيستم انجمن مهندسين محاسب آمريكا متعاقب ترويج اصول مديريت علمي، علاقه وافري به حوزه حسابداري بهاي تمام شده نشان داد كه باعث گسترش اين رشته شد. آثار الكساندر هميلتون چرچ در مورد سربار توليد در همين دوره، باعث توسعه بيشتر درك عمومي از عوامل هزينه گرديد.
در دهه هاي1920 تا 1950 موضوعاتي از قبيل بودجه بندي ، هزينه يابي استاندارد، ، مفاهيم ظرفيت و هزينه يابي متغير وارد مباحث حسابداري شد. هزينه يابي مستقيم مهمترين تحول از تحولات مختلف دهه هاي 1950 تا 1980 بود. در دهه 1960 اصطلاح حسابداري مديريت رفته رفته جايگزين حسابداري بهاي تمام شده شد. در دهه 1990 حسابداري بهاي تمام شده جزئي از حسابداري مديريت محسوب مي شد. ضعفها و كاستي هاي هزينه يابي جذبي منجر به معرفي هزينه يابي بر مبناي فعاليت، توسط پرفسورجانسون و پرفسور كاپلان شد. آنان در كتابي بنام اطلاعات نامربوط: ظهور و سقوط حسابداري مديريت فعاليتها را منشاء ايجاد هزينه دانستند و پيشنهاد كردند محصولات )يا مشتريان) به ميزان استفاده از فعاليتها، بايستي هزينه هاي مربوط را متحمل شوند. معرفي سيستم هزينه يابي بر مبناي فعاليت به ارائه سيستم مديريت بر مبناي فعاليت و همچنين بودجه ريزي بر مبناي فعاليت منجر گرديد.
سيستم هزينه يابي بر مبناي فعاليت، مهمترين نياز واحدهاي اقتصادي، يعني اطلاعات صحيح و طبقه بندي شده را آنچنان تدارك مي كند كه امكان بهبود دائمي و دسترسي به كيفيت جامع را تسهيل نمايد. اين سيستم به جاي پرداختن به عوارض، نشانه ها و معلول، به علت وقايع مي پردازد و علت ايجاد هزينه و توليد فعاليت را كالبدشكافي مي كند. اگر فعاليتي داراي فلسفه توجيهي، متقاضي و حتي ارزش افزوده نباشد، زمينه حذف، تعديل يا بهبود آن را فراهم مي كند. در حالي كه چنين خواصي در سيستمهاي بهاي تمام شده اي كه حول محور واحدهاي سازماني، مراحل توليد )نه فعاليتها) طراحي شده است، موجود نيست. طبقه بندي هزينه ها به مستقيم و غيرمستقيم و رويارويي با مقادير متنابهي به عنوان هزينه سربار كه تسهيم آنها به نحو صحيح اگر غيرممكن نباشد، بسيار دشوار است، تنها يكي از دلايل اين امر است. موجب و دليل بهتر، نحوه ي نگاه به كليت پديده هاست كه در هزينه يابي بر مبناي فعاليت داراي تفاوتي ماهوي با ساير سيستمهاي رقيب و سنتي است.
بهره گيري از سيستم مديريت و هزينه يابي بر مبناي فعاليت، فرصتهاي كلاني را براي خلاقيت، نوآوري، نوسازي و پيشرفت در سطوح مختلف واحدهاي اقتصادي فراهم مي آورد. براي باقي ماندن در صحنه ي رقابت و توسعه و رشد واحد اقتصادي بايد به گونه اي عمل شود كه هر كار در اولين مرتبه، به بهترين وجه انجام شود. براي تحقق اين منظور كليه اجزاي فرايندها، اعم از برنامه ريزي، هماهنگي، اجرا، نظارت و بازخورد، بايستي در هماهنگي با سيستم حسابداري نمايي شده قرار گيرد.
سيستمهاي مديريت و هزينه يابي در يك راستا و بر مبناي فعاليت طراحي مي شوند. فعاليتها در قلب سيستم حسابداري مديريت قرار دارند. تجزيه و تحليل واحد اقتصادي براساس فعاليتها، امكان ارتباط سطوح مختلف سازماني به نحوي كه براساس برنامه ها، هر واحد بتواند اقدام مورد نظر را انجام دهد، فراهم مي آورد، دستيابي به اهداف را تسهيل مي نمايد، محركها و منشاء هزينه و فعاليت را شناسايي مي كند و لذا فرايند بهبود و پيشرفت مستمر و سيستمهاي پيشيباني تصميم گيري را تقويت مي نمايد.
موضوع مورد بررسي در اين تحقيق عبارت است از » بررسي امكان كاربرد سيستم هزينه يابي بر مبناي فعاليت (ABC) در صنعت تراكتور سازي ايران« كه در ادامه به تشريح و بيان آن پرداخته شده است.
در آستانه قرن بيستم انجمن مهندسين محاسب آمريكا متعاقب ترويج اصول مديريت علمي، علاقه وافري به حوزه حسابداري بهاي تمام شده نشان داد كه باعث گسترش اين رشته شد. آثار الكساندر هميلتون چرچ در مورد سربار توليد در همين دوره، باعث توسعه بيشتر درك عمومي از عوامل هزينه گرديد.
در دهه هاي1920 تا 1950 موضوعاتي از قبيل بودجه بندي ، هزينه يابي استاندارد، ، مفاهيم ظرفيت و هزينه يابي متغير وارد مباحث حسابداري شد. هزينه يابي مستقيم مهمترين تحول از تحولات مختلف دهه هاي 1950 تا 1980 بود. در دهه 1960 اصطلاح حسابداري مديريت رفته رفته جايگزين حسابداري بهاي تمام شده شد. در دهه 1990 حسابداري بهاي تمام شده جزئي از حسابداري مديريت محسوب مي شد. ضعفها و كاستي هاي هزينه يابي جذبي منجر به معرفي هزينه يابي بر مبناي فعاليت، توسط پرفسورجانسون و پرفسور كاپلان شد. آنان در كتابي بنام اطلاعات نامربوط: ظهور و سقوط حسابداري مديريت فعاليتها را منشاء ايجاد هزينه دانستند و پيشنهاد كردند محصولات )يا مشتريان) به ميزان استفاده از فعاليتها، بايستي هزينه هاي مربوط را متحمل شوند. معرفي سيستم هزينه يابي بر مبناي فعاليت به ارائه سيستم مديريت بر مبناي فعاليت و همچنين بودجه ريزي بر مبناي فعاليت منجر گرديد.
سيستم هزينه يابي بر مبناي فعاليت، مهمترين نياز واحدهاي اقتصادي، يعني اطلاعات صحيح و طبقه بندي شده را آنچنان تدارك مي كند كه امكان بهبود دائمي و دسترسي به كيفيت جامع را تسهيل نمايد. اين سيستم به جاي پرداختن به عوارض، نشانه ها و معلول، به علت وقايع مي پردازد و علت ايجاد هزينه و توليد فعاليت را كالبدشكافي مي كند. اگر فعاليتي داراي فلسفه توجيهي، متقاضي و حتي ارزش افزوده نباشد، زمينه حذف، تعديل يا بهبود آن را فراهم مي كند. در حالي كه چنين خواصي در سيستمهاي بهاي تمام شده اي كه حول محور واحدهاي سازماني، مراحل توليد )نه فعاليتها) طراحي شده است، موجود نيست. طبقه بندي هزينه ها به مستقيم و غيرمستقيم و رويارويي با مقادير متنابهي به عنوان هزينه سربار كه تسهيم آنها به نحو صحيح اگر غيرممكن نباشد، بسيار دشوار است، تنها يكي از دلايل اين امر است. موجب و دليل بهتر، نحوه ي نگاه به كليت پديده هاست كه در هزينه يابي بر مبناي فعاليت داراي تفاوتي ماهوي با ساير سيستمهاي رقيب و سنتي است.
بهره گيري از سيستم مديريت و هزينه يابي بر مبناي فعاليت، فرصتهاي كلاني را براي خلاقيت، نوآوري، نوسازي و پيشرفت در سطوح مختلف واحدهاي اقتصادي فراهم مي آورد. براي باقي ماندن در صحنه ي رقابت و توسعه و رشد واحد اقتصادي بايد به گونه اي عمل شود كه هر كار در اولين مرتبه، به بهترين وجه انجام شود. براي تحقق اين منظور كليه اجزاي فرايندها، اعم از برنامه ريزي، هماهنگي، اجرا، نظارت و بازخورد، بايستي در هماهنگي با سيستم حسابداري نمايي شده قرار گيرد.
سيستمهاي مديريت و هزينه يابي در يك راستا و بر مبناي فعاليت طراحي مي شوند. فعاليتها در قلب سيستم حسابداري مديريت قرار دارند. تجزيه و تحليل واحد اقتصادي براساس فعاليتها، امكان ارتباط سطوح مختلف سازماني به نحوي كه براساس برنامه ها، هر واحد بتواند اقدام مورد نظر را انجام دهد، فراهم مي آورد، دستيابي به اهداف را تسهيل مي نمايد، محركها و منشاء هزينه و فعاليت را شناسايي مي كند و لذا فرايند بهبود و پيشرفت مستمر و سيستمهاي پيشيباني تصميم گيري را تقويت مي نمايد.
موضوع مورد بررسي در اين تحقيق عبارت است از » بررسي امكان كاربرد سيستم هزينه يابي بر مبناي فعاليت (ABC) در صنعت تراكتور سازي ايران« كه در ادامه به تشريح و بيان آن پرداخته شده است.
